Inleiding
De wet Macrodoelmatigheid in het beroepsonderwijs stelt twee zorgplichten aan mbo-instellingen: arbeidsmarktperspectief en doelmatigheid. Deze zorgplichten zijn doelvoorschriften. Dat betekent dat de wet mbo-instellingen ruimte geeft om zelf te bepalen hoe ze de zorgplichten invullen. Wel moeten instellingen dit doen in overleg met het regionale bedrijfsleven en andere onderwijsinstellingen. Voorwaarde is dat het vastgestelde doel ook daadwerkelijk wordt bereikt.
ZORGPLICHT ARBEIDSMARKTPERSPECTIEF
De wettelijke zorgplicht arbeidsmarktperspectief luidt:
“Het bevoegd gezag zorgt ervoor dat een beroepsopleiding alleen door de instelling wordt aangeboden als er na beëindiging van de opleiding voldoende arbeidsmarktperspectief is voor de deelnemers. Onder arbeidsmarktperspectief wordt in ieder geval verstaan het perspectief voor gediplomeerde schoolverlaters op het binnen een redelijke termijn vinden van werk op het niveau van de gevolgde opleiding.”
Toetsingscriteria zorgplicht arbeidsmarktperspectief
De Beleidsregel macrodoelmatigheid mbo bevat criteria die de minister van OCW gebruikt om te beoordelen of een mbo-instelling voldoet aan de zorgplicht arbeidsmarktperspectief. De CMMBO gebruikt deze criteria ook bij het onderzoeken van aanvragen. Het gaat om de volgende vragen:
- Vinden gediplomeerden binnen een redelijke termijn werk op het niveau van hun opleiding?
- Is er voldoende regionale (of bovenregionale/landelijke) arbeidsmarktbehoefte aan gediplomeerden en is deze behoefte onderbouwd?
- Houdt de instelling bij het inschrijven van studenten rekening met het aantal studenten bij vergelijkbare opleidingen van andere instellingen in hetzelfde verzorgingsgebied?
- Draagt de opleiding bij aan doorstroom naar het hbo of een hoger opleidingsniveau?
- Zijn er voldoende stage- en leerplaatsen beschikbaar voor alle studenten?
- Borgt de opleiding de toegankelijkheid van onderwijs voor kansarme groepen?
ZORGPLICHT DOELMATIGHEID
De wettelijke zorgplicht doelmatigheid luidt:
“Het bevoegd gezag zorgt ervoor dat een beroepsopleiding alleen door de instelling wordt aangeboden als de verzorging van die opleiding, gelet op het geheel van de voorzieningen, op het gebied van het beroepsonderwijs doelmatig is.”
Toetsingscriteria zorgplicht doelmatigheid
De Beleidsregel macrodoelmatigheid mbo bevat criteria die de minister van OCW gebruikt om te beoordelen of een mbo-instelling voldoet aan de zorgplicht doelmatigheid. De CMMBO gebruikt deze criteria ook bij het onderzoeken van aanvragen. Het gaat om de volgende vragen:
- Blijft er voldoende studentenaantal over per opleiding als meerdere instellingen in hetzelfde verzorgingsgebied een vergelijkbare opleiding aanbieden?
- Houdt de instelling rekening met vergelijkbare opleidingen van andere instellingen in het verzorgingsgebied?
- Werkt de instelling samen met andere instellingen om tot een doelmatig opleidingsaanbod te komen in het verzorgingsgebied?
- Heeft de instelling een onderbouwing van de verwachte studentenaantallen? En houdt zij bij het starten van nieuwe opleidingen rekening met het effect op vergelijkbare opleidingen van andere instellingen?
- Werkt de instelling samen met het bedrijfsleven om te komen tot een doelmatig opleidingsaanbod in de regio?
- Houdt de instelling bij het starten van nieuwe opleidingen rekening met bestaande (kapitaalsintensieve) infrastructuur bij andere instellingen?