Documenten
Op deze pagina vindt u links naar relevante studies en achtergronddocumenten die te maken hebben met arbeidsmarktrelevantie en doelmatigheid van mbo-opleidingen.
Deelonderzoeken t.b.v. advies Arbeidsmarktperspectief mbo niveau 2
In haar advies Arbeidsmarktperspectief mbo niveau 2 beschrijft en analyseert de Commissie macrodoelmatigheid mbo het arbeidsmarktperspectief van mbo niveau 2-opleidingen vanuit de invalshoek van mbo-instellingen: wat kunnen zij doen om het arbeidsmarktperspectief voor jongeren die op dit niveau zijn aangewezen te versterken en wat is daar voor nodig?
Ten behoeve van de analyse zijn drie deelonderzoeken uitgevoerd:
- Het ROA heeft een kwantitatieve analyse uitgevoerd van de arbeidsmarktpositie van gediplomeerde mbo 2-schoolverlaters en van de doorstroom van mbo 2-gediplomeerden naar vervolgonderwijs.
De analyse is verschenen als ROA-rapport Arbeidsmarktrelevantie MBO niveau 2.
Download het rapport ‘Arbeidsmarktrelevantie MBO niveau 2’
- SEOR heeft een kwalitatief onderzoek uitgevoerd naar de rol van individuele mbo-instellingen in de aansluiting tussen hun mbo 2-opleidingen en de arbeidsmarkt en vervolgonderwijs. Hiervoor zijn vijf case-studies uitgevoerd bij mbo-instellingen. De analyse is verschenen als SEOR-rapport MBO-instellingen en de arbeidsmarktrelevantie van het opleidingenaanbod op niveau 2.
Download het rapport ‘MBO-instellingen en de arbeidsmarktrelevantie van het opleidingenaanbod op niveau 2’
- De CMMBO heeft een literatuurverkenning uitgevoerd naar de stand van zaken van loopbaanoriëntatie en –begeleiding in het mbo, deelname aan een Leven Lang Leren en uitwerking van 21e-eeuwse vaardigheden in het mbo. De verkenning is verschenen als CMMBO-rapport Literatuurverkenning arbeidsmarktperspectief van niveau 2-opleidingen.
Download het rapport ‘Literatuurverkenning arbeidsmarktperspectief van niveau 2-opleidingen’
Schoolverlaters tussen onderwijs en arbeidsmarkt 2016
Het Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA) van de Universiteit Maastricht voert jaarlijks een enquête uit onder gediplomeerde schoolverlaters. Dit jaar gingen de onderzoekers uitgebreid in op de veranderende aansluiting tussen beroepsopleidingen en beroepen. Het ROA constateert dat in de afgelopen 20 jaar de spreiding over beroepen vooral is toegenomen onder gediplomeerden met een economische dan wel technische opleiding. Waar gediplomeerden van een economische opleiding vaker een baan buiten het beroepsdomein accepteren, geldt dit niet voor de gediplomeerden van een technische opleiding. Het ROA concludeert hieruit dat op de arbeidsmarkt bij economische opleidingen een ‘push effect’ de hoofdrol speelt, terwijl bij technische opleidingen een ‘pull effect’ overheerst. Dit geeft aan dat de competenties van technisch gediplomeerden breder inzetbaar zijn. Over de hele breedte van het onderwijs zien de onderzoekers dat de in 2014 ingezette daling van het aantal werkloze schoolverlaters met een mbo- of hbo-diploma sterk doorzet in 2016. Maar de gedaalde werkloosheidscijfers gelden niet voor iedereen, concludeert het ROA. Er is verborgen werkloosheid. Driekwart van de mbo’ers die minder dan 12 uur per week werken zou meer uren per week willen werken. En ongeveer vier op de tien gediplomeerden van een mbo- of hbo-opleiding is niet werkzaam op het niveau en/of in het beroepsdomein waarin men is opgeleid. Dit betekent voor deze gediplomeerden qua aansluiting een mismatch tussen opleiding en werk, aldus de onderzoekers.
De arbeidsmarkt naar opleiding en beroep tot 2020
In deze publicatie schetst het Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA) een beeld van te verwachten arbeidsmarktontwikkelingen en –perspectieven tot 2020. Dit, onder andere, om de jongeren die nu een studiekeuze maken inzicht te bieden in de verwachte arbeidsmarktsituatie na hun afstuderen. Volgens het ROA zijn de arbeidsmarktperspectieven voor mbo-gediplomeerden over het algemeen matig. Op mbo-niveau 4 zijn de perspectieven goed voor de groene opleidingen, ook de technische opleidingen op mbo-niveaus 2, 3 en 4 scoren redelijk.
Wet macrodoelmatigheid in het beroepsonderwijs
Vanaf 1 augustus 2015 is de wet Macrodoelmatigheid in het beroepsonderwijs van kracht. Deze wet regelt, onder andere, de zorgplichten arbeidsmarktperspectief en doelmatigheid voor het bekostigd middelbaar beroepsonderwijs. De Wet macrodoelmatigheid in het beroepsonderwijs regelt o.a. de aanscherping van de bestaande zorgplicht arbeidsmarktperspectief en de introductie van de nieuwe zorgplicht doelmatigheid voor mbo-instellingen. Ook regelt deze wet welke informatie een mbo-instelling aan potentiële studenten moet geven voor een goede studiekeuze en het tijdig melden van een voornemen tot het starten of stoppen van een opleiding. Deze wet is op 1 augustus 2015 inwerking getreden.
Beleidsregel macrodoelmatigheid beroepsonderwijs
Op basis van de Wet macrodoelmatigheid mbo heeft de Minister voortaan de bevoegdheid maatregelen te nemen als één van de zorgplichten arbeidsmarktperspectief en doelmatigheid niet wordt nageleefd. In deze beleidsregel staat welke aandachtspunten de Minister in ieder geval hanteert om vast te stellen of zorgplichten worden nageleefd en staan andere criteria waarmee de Minister rekening moet houden bij het uitvoeren van zijn bevoegdheid. De beleidsregel geeft daarmee richting aan de afwegingen die de Minister maakt. Ook de CMMBO gebruikt deze criteria.
Regeling melding voornemen starten of beëindigen beroepsopleidingen
Deze regeling is een nadere uitwerking van een onderdeel van de Wet macrodoelmatigheid in het beroepsonderwijs. Ze beschrijft wanneer en hoe mbo-instellingen hun voornemens tot het starten en stoppen van mbo-opleidingen aan DUO moet melden.
Portfoliobeleid in het mbo
De rapportage van MBO15 geeft inzicht in de stand van zaken van het portfoliomanagement van mbo-scholen.
De plicht tot verantwoordelijkheid, nadere inkadering van de zorgplicht doelmatigheid
Dit rapport geeft de uitkomsten weer van een onderzoek naar de inkadering van de zorgplicht doelmatigheid. Het vormde een inhoudelijke basis voor de ‘Beleidsregel macrodoelmatigheid beroepsonderwijs’.
Macrodoelmatigheid mbo: inkadering zorgplicht arbeidsmarktperpspectief
In dit rapport wordt verslag gedaan van een onderzoek naar een beoordelingskader voor het arbeidsmarktperspectief van beroepsopleidingen. Het vormde daarmee een basis voor uitwerking van de zorgplicht arbeidsmarktperpspectief.
Zicht op een macrodoelmatig opleidingsaanbod
Dit advies van de Onderwijsraad vormde een belangrijke basis voor de wet ‘Macrodoelmatigheid in het mbo’.