Informatie zorgplichten

De zorgplichten arbeidsmarktperspectief en doelmatigheid zijn doelvoorschriften. De wet geeft mbo-instellingen de ruimte om de zorgplichten zelf in te vullen. Onderwijsinstellingen kunnen deze verantwoordelijkheid in overleg met het (regionale) bedrijfsleven en andere onderwijsinstellingen in de omgeving vormgeven. Voorwaarde is dat het vastgestelde doel ook daadwerkelijk wordt bereikt.

Arbeidsmarktperspectief

De aangescherpte zorgplicht arbeidsmarktperspectief luidt als volgt:

“Het bevoegd gezag zorgt ervoor dat een beroepsopleiding alleen door de instelling wordt aangeboden als er na beëindiging van de opleiding voldoende arbeidsmarktperspectief is voor de deelnemers. Onder arbeidsmarktperspectief wordt in ieder geval verstaan het perspectief voor gediplomeerde schoolverlaters op het binnen een redelijke termijn vinden van werk op het niveau van de gevolgde opleiding.”

Aandachtspunten zorgplicht arbeidsmarktperspectief

De Beleidsregel macrodoelmatigheid mbo bevat criteria die de Minister van OCW gebruikt om na te gaan of voldaan wordt aan de zorgplichten arbeidsmarktperspectief. Samengevat gaat het om de volgende aandachtspunten:

  • Vinden voldoende gediplomeerden van de opleiding na enige tijd een baan?
  • Is dit in voldoende mate een baan op het niveau van de opleiding?
  • Houdt de mbo-instelling rekening met de behoefte aan gediplomeerden van de opleiding op de regionale arbeidsmarkt?
  • En is die behoefte onderbouwd? Dit geldt ook voor opleidingen die op een bovenregionale of landelijke arbeidsmarkt gericht zijn.
  • Houdt de mbo-instelling bij het inschrijven van studenten uit oogpunt van arbeidsmarktperspectief voldoende rekening met het aantal inschrijvingen van studenten voor dezelfde beroepsopleiding door andere mbo-instellingen in hetzelfde verzorgingsgebied?
  • Houdt de instelling rekening met de bijdrage van de opleiding aan doorstroom naar een hoger opleidingsniveau en het hbo?
  • Zijn er voldoende beroepspraktijkvormingsplaatsen beschikbaar voor alle studenten?
  • Wordt met de opleiding de toegankelijkheid van onderwijs voor kansarme groepen geborgd?

Doelmatigheid

De zorgplichten arbeidsmarktperspectief en doelmatigheid zijn doelvoorschriften. De wet geeft mbo-instellingen de ruimte om de zorgplichten zelf in te vullen. Voorwaarde is dat het vastgestelde doel ook daadwerkelijk wordt bereikt. De nieuwe zorgplicht doelmatigheid luidt:

“Het bevoegd gezag zorgt ervoor dat een beroepsopleiding alleen door de instelling wordt aangeboden als de verzorging van die opleiding, gelet op het geheel van de voorzieningen, op het gebied van het beroepsonderwijs doelmatig is.”

Aandachtspunten zorgplicht doelmatigheid

De Beleidsregel macrodoelmatigheid mbo bevat criteria die de Minister van OCW gebruikt om na te gaan of voldaan wordt aan de zorgplichten doelmatigheid. Samengevat gaat het om de volgende aandachtspunten:

  • Is er nog sprake van voldoende studenten per opleiding als meerdere mbo-instellingen in hetzelfde verzorgingsgebied (regionaal, bovenregionaal of landelijk) een vergelijkbare opleiding aanbieden?
  • Houdt de mbo-instelling voldoende rekening met vergelijkbare opleidingen in hetzelfde verzorgingsgebied?
  • Werkt de mbo-instelling voldoende samen met andere mbo-instellingen zodat een doelmatig aanbod van (een) beroepsopleiding(en) tot stand komt in het verzorgingsgebied (regionaal, bovenregionaal of landelijk)?
  • Heeft de mbo-instelling een onderbouwing van de verwachte ontwikkeling van het aantal studenten voor (een) beroepsopleiding(en)? Houdt de mbo-instelling bij het starten van een nieuwe opleiding voldoende rekening met het effect hiervan op het aantal studenten van vergelijkbare opleidingen van andere mbo-instellingen in hetzelfde verzorgingsgebied?
  • Werkt de mbo-instelling voldoende samen met het bedrijfsleven voor een doelmatig aanbod aan vergelijkbare beroepsopleidingen in het verzorgingsgebied?
  • Heeft de mbo-instelling bij het starten van (een) nieuwe opleiding(en) voldoende rekening gehouden met de bestaande (kapitaalsintensieve) infrastructuur voor vergelijkbare opleidingen bij andere instellingen?